Bebeklerde Gaz Sancısı ve Kolik Nedir?
Bebeklerde gaz sancısı ve kolik, ebeveynler için oldukça zorlayıcı olabilen yaygın durumlardır. Bu iki kavram sıklıkla birbiriyle karıştırılsa da aslında bazı farklılıkları vardır.
• Gaz Sancısı: Bebeklerin sindirim sisteminin henüz tam olarak gelişmemiş olmasından kaynaklanan, beslenme sırasında yutulan havanın veya sindirim zorluğunun neden olduğu rahatsızlık hissidir. Bu durum geçicidir ve bebeğin gazını çıkarmasıyla genellikle hafifler.
• Kolik (İnfantil Kolik): Kolik, sağlıklı bir bebekte haftada en az 3 gün, günde 3 saatten fazla ve 3 haftadan uzun süren, yoğun ve teselli edilemeyen ağlama krizleriyle karakterize bir durumdur. Genellikle akşam saatlerinde ortaya çıkar ve sebebi tam olarak bilinmemektedir. Kolik, bir hastalık değil, bir sendromdur ve bebek için kalıcı bir zarar oluşturmaz. Çoğu bebekte 3-4 ay civarında kendiliğinden geçer.
Gaz sancısı, kolik belirtilerine eşlik edebilen bir durumdur ancak her gaz sancısı çeken bebek kolik değildir.
Belirtiler Nelerdir?
Hem gaz sancısı hem de kolik benzer belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtiler:
• Yoğun ve tiz sesli ağlama: Ağlama nöbetleri aniden başlar ve durdurulması zordur.
• Vücut hareketleri: Bebek ağlarken bacaklarını karnına çeker, sırtını gerer ve ellerini yumruk yapar.
• Karında şişlik ve sertlik: Karnı gaz birikimi nedeniyle şiş ve gergin olabilir.
• Yüzde kızarıklık: Ağlamaya bağlı olarak bebeğin yüzü kızarabilir.
• Beslenme güçlüğü: Bebek emerken aniden bırakabilir veya huzursuzlanabilir.
• Uyku sorunları: Ağlama nöbetleri nedeniyle uyku düzeni bozulabilir.
Bu belirtiler genellikle akşam saatlerinde daha sık görülür.
Nedenleri
Kolik ve gaz sancısının kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak olası nedenler arasında şunlar yer alır:
• Olgunlaşmamış sindirim sistemi: Bebeklerin sindirim sistemi, sindirim enzimlerinin yetersizliği nedeniyle gaz oluşumuna daha yatkındır.
• Beslenme sırasında hava yutma: Bebeğin hızlı veya yanlış emmesi, biberon emziğinin uygun olmaması gibi durumlar hava yutmasına neden olabilir.
• Gıda hassasiyetleri: Annenin tükettiği bazı yiyeceklerin (lahana, soğan, süt ürünleri vb.) anne sütüne geçmesi veya mama içeriğine karşı intolerans gelişmesi gaz sorunlarını artırabilir.
• Aşırı uyarılma: Gün içinde maruz kalınan fazla ses, ışık ve hareket gibi uyaranlar, bebeğin akşam saatlerinde gerilmesine ve ağlama nöbetleri geçirmesine neden olabilir.
Neler Yapılabilir?
Kolik ve gaz sancısı için tek bir “tedavi” yöntemi olmamakla birlikte, bebeğinizi rahatlatmaya yardımcı olacak bazı uygulamalar şunlardır:
• Doğru beslenme teknikleri: Bebeğinizi doğru pozisyonda emzirdiğinizden veya biberonla beslediğinizden emin olun. Beslenme sonrası gazını mutlaka çıkarın.
• Gaz masajı: Bebeğinizin karnına saat yönünde, nazik dairesel hareketlerle masaj yapabilirsiniz.
• Karın üzerine yatırma: Bebeği karnının üzerine yatırmak veya kucağınıza yüz üstü koyup sırtını sıvazlamak gazını çıkarmasına yardımcı olabilir.
• Sakinleştirici ortam: Bebeği aşırı uyarandan uzak tutun. Loş ışık, kısık ses, beyaz gürültü (süpürge, fön makinesi sesi gibi) veya sakinleştirici müzikler bebeğin rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Fiziksel temas: Bebeğinizi kucağınıza alıp ona sarılmak ve onunla konuşmak, güven duygusunu pekiştirerek sakinleşmesine yardımcı olur.
• Sıcak uygulama: Bebeğinizin karnına ılık bir havlu veya sıcak su torbası (dikkatli bir şekilde) koymak kasları gevşetebilir.
Bu süreçte ebeveynlerin sabırlı ve sakin kalması çok önemlidir. Unutmayın ki kolik, kötü ebeveynliğin bir göstergesi değildir ve zamanla kendiliğinden geçecektir. Ancak bebeğinizde yüksek ateş, kusma, iştahsızlık gibi farklı belirtiler de varsa mutlaka bir doktora danışın.
Bebeğinizin gaz veya kolik sorunuyla başa çıkmak için hangi yöntemlerin sizin için daha etkili olduğunu bulmaya çalışırken, bir çocuk doktoruna danışmayı düşündünüz mü?