Heterotopik Gebelik Nedir?
Heterotopik gebelik, nadir görülen bir durumdur ve bir kadının aynı anda hem rahim içinde hem de rahim dışında (çoğunlukla fallop tüpü gibi) iki ayrı gebelik yaşamasıdır. Bu durum, doğal yolla gebe kalanlarda yaklaşık 1/30.000, tüp bebek tedavisiyle gebe kalanlarda ise 1/100 oranında görülmektedir.
Heterotopik Gebeliğin Nedenleri
Heterotopik gebeliğin gelişmesine zemin hazırlayan faktörler arasında şunlar yer alır:
- Yardımcı Üreme Teknikleri (Tüp Bebek, ICSI vb.): Embriyo transferi sırasında birden fazla embriyo yerleştirilmesi, heterotopik gebelik riskini artırabilir.
- Fallop Tüpü Sorunları: Daha önce geçirilmiş dış gebelik, tüplerdeki enfeksiyonlar veya cerrahi müdahaleler, tüplerdeki tıkanıklıklar ve yapışıklıklar bu riski artırabilir.
- Sigara Kullanımı: Sigara içmek, tüplerdeki hareketliliği azaltarak gebeliğin rahim dışında yerleşme olasılığını artırabilir.
- Rahim İçi gebelik önleyici Araç(spiral) Kullanımı: Spiral kullanımı, heterotopik gebelik riskini artırabilir.
Belirtileri
Heterotopik gebelik, erken dönemde genellikle belirgin semptomlar göstermez. Ancak aşağıdaki durumlar gelişirse, durum ciddi olabilir:
- Şiddetli Karın Ağrısı: Özellikle bir tarafın alt karnında ani ve şiddetli ağrı.
- Vajinal Kanama: Gebelik testi pozitif olsa da vajinal kanama görülebilir.
- Baş Dönmesi ve Bayılma: İç kanama nedeniyle tansiyon düşüşü ve bayılma hissi.
- Omuz Ağrısı: Karın içinde kan birikmesi nedeniyle omuzlarda ağrı hissi.
Tanı Yöntemleri
Heterotopik gebelik tanısı, genellikle aşağıdaki yöntemlerle konur:
- Transvajinal Ultrasonografi: Rahim içinde ve dışında gebelik keselerinin varlığını gösterir.
- Serum Beta-HCG Testi: Gebelik hormonunun seviyesinin izlenmesi, gebeliğin gelişimi hakkında bilgi verir.
- Laparoskopi: Dış gebeliğin kesin tanısı ve tedavisi için cerrahi müdahale gerekebilir.
Tedavi Seçenekleri
Heterotopik gebelik tedavisi, hem rahim içindeki hem de dış gebeliklerin durumuna göre planlanır:
- Cerrahi Müdahale (Laparoskopi): Dış gebelik rahim dışında geliştiği için, bu gebeliğin sonlandırılması gerekir. Laparoskopik yöntemle dış gebelik alınabilir.
- Medikal Tedavi: Bazı durumlarda, metotreksat gibi ilaçlarla dış gebelik tedavi edilebilir.
- İzlem ve Takip: Rahim içindeki gebelik sağlıklıysa, düzenli ultrason ve HCG testleriyle izlenebilir.
Sonuç
Heterotopik gebelik, hem anne hem de bebek için riskler taşıyan nadir bir durumdur. Tüp bebek tedavisi gören kadınlarda bu risk daha yüksek olsa da, erken tanı ve uygun tedavi ile sağlıklı bir gebelik sürdürülmesi mümkündür. Gebelik sırasında şiddetli karın ağrısı, vajinal kanama veya bayılma gibi belirtiler gelişirse, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.